Serdecznie zapraszamy do udziału w interdyscyplinarnym spotkaniu naukowym:
Ślad zbrodni – (literacki) obraz Europy Środkowej
odbywającym się w dniach 16-17 stycznia 2025 roku, w trybie zdalnym.
W tytuł słynnego eseju Milana Kundery, Zachód porwany, albo tragedia Europy Środkowej, wpisana jest przemoc, która zdaje się boleśnie naznaczać tę przestrzeń geograficzną. Dlatego hasłem wywoławczym spotkania, zorganizowanego w ramach współpracy badawczej Instytutu Filologii Germańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Instytutu Studiów Klasycznych i Slawistyki Uniwersytetu Gdańskiego, chcielibyśmy symbolicznie uczynić ślad zbrodni.
Procesy polityczne, społeczne i kulturowe XX i XXI wieku zachodzące w (Europie) Środkowej, według Danilo Kiša – efemerycznej, z niedookreślonym Centrum, czy też, jak tę cześć kontynentu europejskiego nazywa Andrzej Stasiuk – leżącej na „wschód od Zachodu”, stały się źródłem inspiracji dla literackiej twórczości oraz przedmiotem badań przedstawicieli różnych dziedzin nauki.
Chcemy zastanowić się nad literackimi i kulturowymi, ale również historycznymi oraz prawnymi wizjami/projektami Europy Środkowej.
Rozważania poczynione w trakcie naszego spotkania można powiązać przede wszystkim z kategorią Europy Środkowej i Środkowowschodniej. Jako przykład można tu przytoczyć pojęcie „skażonych krajobrazów”, za pomocą którego Martin Pollack opisuje często już zapomniane miejsca zbrodni w tej części Europy. Przywołany już Milan Kundera definiował Europę Środkową w latach osiemdziesiątych minionego stulecia jako politycznie leżącą na Wschodzie a kulturalnie na Zachodzie strefę „małych narodów”.
Interesować nas będzie m.in. proces zamiany historii w opowieść; jej interpretacje, dokonywane zarówno w duchu obiektywizmu, jak i subiektywnego, osobistego odczytywania przeszłości. Medium literatury, która jako jeden z języków kultury pełni bardzo zróżnicowane funkcje, jest z jednej strony narzędziem idealnym, by realizować tak nakreślone cele, z drugiej zaś – wyśmienitym materiałem badawczym, gdy wspomniane cele zostaną już osiągnięte.
Proponujemy następujące zagadnienia, które chcielibyśmy uczynić inspiracją dla ustaleń badawczych:
• rozliczenie zbrodni; zwycięzcy i zwyciężeni
• pojęcie „skażonych ziemi” i ich literackie obrazy
• pojęcie „skażonych krajobrazów” i ich literackie obrazy
• powojenne traumy
• zbrodniarze i ich ofiary; rekoncyliacja
• polityka pamięci i niepamięci; dobra i zła pamięć
• transformacje ustrojowe i ich konsekwencje
• zbrodniczy wymiar utopii
• zamach na mit środkowoeuropejskiego locus amoenus; próba obrony dziedzictwa Mitteleuropy
• terror tożsamości narodowej/etnicznej/kulturowej
• wrażliwość pogranicza; relacja centrum – peryferie
• środkowoeuropejski kolonializm i postkolonializm
Zaproponowane zagadnienia z pewnością nie wyczerpują możliwości analitycznych i interpretacyjnych. Mamy nadzieję, że nasze sugestie zainspirują Państwa do poszukiwania własnych rozwiązań badawczych w zakresie ograniczonym jedynie tematem naszego spotkania.
Spotkanie odbędzie się online na platformie Microsoft 365 MS Teams. Link zostanie przesłany uczestnikom z odpowiednim wyprzedzeniem.
Terminy:
1. Zgłoszenia i streszczenia wystąpień (do 1000 znaków) prosimy przesyłać w pliku edytowalnym, zawierającym numer ORCID oraz afiliację do 20 grudnia 2024 roku na adres:
adrian.madej@uwr.edu.pl
anita.gostomska@ug.edu.pl
2. Informacja o zakwalifikowaniu referatu zostanie przesłana najpóźniej do 22 grudnia 2024.
3. Program konferencji zostanie przesłany do uczestniczek i uczestników do 27 grudnia 2024.
4. Opłata konferencyjna: 250 złotych.
5. Wniesienie opłaty konferencyjnej: do 7 stycznia 2025 (numer konta do wpłat zostanie przesłany po otrzymaniu decyzji o zakwalifikowaniu).
6. Języki konferencyjne: polski/angielski.
7. Spotkanie podsumuje publikacja pokonferencyjna (punktowane wydawnictwo/czasopismo z listy ministerialnej).
Komitet organizacyjny:
Adrian Madej (IFG UWr) adrian.madej@uwr.edu.pl
Anita Gostomska (UG) anita.gostomska@ug.edu.pl
